Romek Janowski SVD Misja w Zambii
  • Życie w misji
  • Radość życia misyjnego - Blog
  • O Ojcu Romku SVD
  • Rok szabatowy - podróże
  • Filmy z misji
  • Galeria
  • Pomoc misjom
  • Misje w Zambii
  • Moja misja
  • Refleksje misyjne
  • Duszpasterstwo więzienne
  • Listy z Afryki
  • Kontakt

Kto umarł?

4/15/2018

 
 
Kazdy kraj ma swoja odmienna tradycje co do obchodzenia Wielkiego Piatku jak tez i do zwyczaju chowania umarlych. Kto ich nie zna moze byc wielce zaskoczony a nawet zgorszony zachowaniem ludzi. Nawet w tym samym kraju poszczegolne szczepy moga miec bardzo odmienna tradycje.
W Zambii wiekszosc szczepow ma w wielkim poszanowaniu ceremonie zwiazane z chowaniem zmarlych. Jest to przede wszystkich czas bycia z rodzina zmarlego od czasu jego smierci az do jego pogrzebu, a nawet kilku godzin po pogrzebie. Rodzina i sasiedzi gromadza sie w domu zmarlego. Wszystkie meble sa wyniesione na zewnatrz. Kobiety modla sie i spiewaja piesni zalobne wewnatrz domu. Mezczyzni czuwaja przy ognisku na zewnatrz domu. Siedza raczej w ciszy, albo cicho rozmawiaja ze soba. Zazwyczaj wieczorem sa wspolne modlitwy. Rodzina i ludzie dobrej woli przygotowuja posilek dla wszystkich. Po polnocy wiekszosc czuwajacych z lekka drzemie. Dawniej alkohol nie byl uzywany w czasie czuwania. Od dobrych 10-15 lat ludzie pija coraz wiecej alkoholu, cos w rodzju bimbru. Atmosfera powagi pogrzebu powoli zanika.
Po dobrym wypiciu ozywa tradycja „cimbuje”, czyli wzajemnego pocieszania sie: jednego kuzyniego szczepu przez drugi. Wzjemnie sobie przygaduja w formie roznych zartow. Takie zarty trwaja takze w czasie pochowku na cmentarzu. I stad pewnie wzielo sie powiedzenie: „nie robcie sobie jaj z pogrzebu”. Jeden mlody misjonarz z Filipin nie znajac tego zwyczaju mocno sie zdenerwowal i zostawil ludzi samych na cmentarzu, bo nie reagowali na jego uciszanie i w czasie modlitw robili sobie zarty.
Inkulturacja przejela cos z tych zwyczajow do sposobu uszanowania smierci Chrystusa w Wileki Piatek. Po Drodze Krzyzowej i ceremoniach adoracji krzyza ludzie gromadza sie dookola kosciola, pala sie ogniska, a ludzie spiewaja piesni pogrzebowe. Czesto ludzie z innych kosciolow mysla, ze ktos wazny z kosciola katolickiego umarl. Byc moze ksiadz proboszcz albo wikary. Niektorzy zatrzymuja sie i cicho pytaja: kto umarl, aby zlozyc wyrazy wsplczucia. Zapytani katolicy rowniez cicho odpowiadaja : „jak to nie wiesz Jezus Chrystus umarl”. Jedni pytaja czy dlugo chorowal i na co i z wyrazami wspolczucia odchodza, inni  znajcy Jezusa i obchody Wielkiego Piatku tylko sie usmiechaja.
Inna ciekawa rzecza jest uzywanie tego samego ubrania od momentu uslyszenia o smierci do czasu pochowania. Nikt sie tym nie przejmuje i nie zwraca na to uwagi. Moze tylko komary wybieraja sobie inne ofiary w czasie czuwania nocnego.
Dosc dlugo nie moglem zrozumiec placzu w domu zmarlego i w czasie pogrzebu. Kazdy musial chociaz chwile zaplakac. Dawniej mocno wierzono, ze ten kto nie zaplacze to pewnie przyczynil sie do smierci zmarlego. Wielkrotnie obserwowalem jak ludzie szli w ciszy do domu zmarlego i gdzies w odleglosci okolo 50/100 metrow nagle zaczynali strasznie zalosnie plakac. Nie wiedzialem jak sie zachowywac, bo ja nie umiem tak plakac. Zazwyczaj przybieralem bardzo smutna twarz, albo czesc twarzy zakrywalem reke. Wtedy inni pewnie mysleli, ze ksiadz rowniez placze. Natomiast w czasie ostatniego pozegnania najblizsza rodzina i przyjaciele placza bardzo glosna. Placz jest polaczony z wielikimi krzykami i skakaniem. Wowczas nie patrza na co i jak skacza. w pewnej wiosce nasza parafianka w czasie takiego placzu skoczyla niefortunnie na ostry korzen i przebila sobie mocno noge. Ze wzgledu na pogrzeb nie zwracala na to uwagi. Zrobilo  sie  wielkie zakazenie, lekarze nic nie mogli wtedy poradzic. W krotkim czasie umarla i juz wiecej nie skakala.
Kiedys sobie pomyslalem, ze ktoregos dnia pojde na rybki i udam ze krokodyl mnie wciagnal do wody. Zostawie wedke na brzegu. Przez trzy dni bede sie chowac, a w nocy przychodzic w ukryciu  na miejsce czuwania w domu zmarlego, aby zobaczyc kto bedzie po mnie plakac, a kto tylko udawac. Tym pomyslem podzielilem sie z jednym z oficerow z ochrony parku. On mi mocno to odradzil. Mowil, ze takie udawanie zmarlego mogloby miec bardzo powazne skutki dla mnie. Po pierwsze musialbym pokryc wszystkie koszty zwiazane z poszukiwaniem, po drugie ludzie mogliby mnie wziasc za czarownika i co najgorsze to moglbym za to nawet trafic do wiezienia. A tam juz chodze i znam warunki pobytu, wiec lepiej nie udawac.
Kiedy ma smierc przyjsc to niech przyjdzie. Trzeba byc gotowym kazdego dnia.
 



Comments are closed.

    Archives

    December 2022
    October 2022
    August 2022
    July 2022
    June 2022
    May 2022
    April 2022
    March 2022
    February 2022
    December 2021
    November 2021
    October 2021
    September 2021
    August 2021
    July 2021
    June 2021
    May 2021
    April 2021
    March 2021
    February 2021
    January 2021
    December 2020
    November 2020
    October 2020
    September 2020
    August 2020
    July 2020
    June 2020
    May 2020
    April 2020
    March 2020
    February 2020
    January 2020
    December 2019
    November 2019
    October 2019
    September 2019
    August 2019
    July 2019
    June 2019
    May 2019
    April 2019
    March 2019
    February 2019
    January 2019
    December 2018
    November 2018
    October 2018
    September 2018
    August 2018
    June 2018
    May 2018
    April 2018
    March 2018
    February 2018
    January 2018
    November 2017
    October 2017
    September 2017
    August 2017
    July 2017
    June 2017
    April 2017
    March 2017
    January 2017
    December 2016
    November 2016
    October 2016
    September 2016
    August 2016
    July 2016
    June 2016
    May 2016
    April 2016
    March 2016
    February 2016
    January 2016
    December 2015
    November 2015
    October 2015
    September 2015
    August 2015
    July 2015
    May 2015
    April 2015
    March 2015
    February 2015
    November 2014
    October 2014
    September 2014
    August 2014
    July 2014
    June 2014
    May 2014
    April 2014
    March 2014
    February 2014
    January 2014
    December 2013
    November 2013
    October 2013
    September 2013
    August 2013
    July 2013
    June 2013
    May 2013
    April 2013
    March 2013
    February 2013
    January 2013
    December 2012
    November 2012
    October 2012
    April 2012
    March 2012
    October 2010

Powered by Create your own unique website with customizable templates.