Romek Janowski SVD Misja w Zambii - Radość życia misyjnego

Skomplikowane dokumenty

3/21/2020

W Zambii i w niektorych krajach afrykanskich otrzymanie pozwolenia na praca misjonarzy moze niektorych zadziwic. Zeby moc pomagac ludziom w danym kraju to misjonarz musi postarac sie o pozwolenie na taka prace. I za to pozwolenia na pomaganie innych musi zaplacic dosc wysoka sume pieniedzy. Niekiedy ona siega nawet US$ 200 dolarow. Jak na misjonarza kieszen to dosc duzo. Rzadko jakas diecezja miejscowa bierze odpowiedzialnosc za ta oplate. Po 10/15 latach pracy mozna sie starac o staly pobyt. Raczej obywatelstwo w ostatnich latch jest dosc trudno uzyskac. Chyba zeby ktos zdecydowal sie poslubic miejsowa kobiete, ale w naszym przypadku to akurat nie jest brane pod uwage.
W roku 2003 udalo sie mi uzyskac staly pobyt po 15 latach pracy. Nie bylo to takie latwe. Musialem miec duzo dokumentow i kilka rekomendacji od znanych ludzi. Wowczas juz nie musialem odnawiac tego dokumentu co 2 lub 3 lata. Niestety po 10 latach nastapila kolejna wymiana dokumentow i znow musialem ubiegac sie o odnowienie mojego stalego pobytu. Tym razem bylo to nieco latwiejsze, chociaz oplata pozostala taka sama za chec pomagania innym w danym kraju. Ponownie ucieszylem sie i sobie pomyslalem, ze teraz to juz pozosatanie na dobre jak sama nazwa wskazuje pobyt staly, a nie tymczasowy. Radosc moja trwala do obecnego roku 2020, kiedy nagle zostala ogloszona decyzja rzadu, ze wszystkie ksiazeczki na pobyt staly musza byc wymienione na karty. Tym razem trzeba bylo sie uzbroic w ogromna cierpliwosc i skladac dokumenty przez Internet. Zasadniczo powinno to byc latwiejsze. I pewnie tak jest w wielu krajach na swiecie. W naszym przypadku okazlo sie to bardziej skomplikowane. Trzeba bylo zalozyc konto paszportowe, wpisywac rozne numery i nazwy dokumentow. Niestety nie moglem sobie z tym poradzic i poprosilem znajomego oficera z biura paszportowego o pomoc. Co sie okazalo i on specjalista po fachu musial dobrze sie z tym nameczyc przez dwa dni.
W koncu moja nowe podanie o karte stalego pobytu wyldowala w glownym biurze w stolicy. Co ciekawe w krotkim czasie przyszla pozytywna odpoiwiedz i zaproszenie do odebrania karty osobiscie. Polaczylem moja podroz z innym wyjazdem. Juz mysllalem, ze wszystko zostanie szybko i ladnie zalatwione, ale okazalo sie ze nie wystarczyla kopia mojego paszportu nawet potwierdzona przez biuro paszportowe. Potrzebny byl paszport, ktory zostal 500 kilometrow od stolicy. Nic nie dalo sie zalatwic, na nic nie zdaly sie moje prosby i ogromna uprzejmosc pani od pozwolen na prace.
Miesiac pozniej ponownie udalem sie po odbior mojej karty. Znajomy misjonarz przywizl mnie tam godzine przed otwarciem biura. Juz byla mala kolejka, ktora bardzo szybko wzrosla do ogromnych rozmiarow. Mialem nadzieje ze szybko wszystko zalatwie i pojade na seminarium biblijne, ktore zaczynalem tego dnia. Poczatek byl dosc dobry bo znalazelem sie trzeci w kolejce do wejscia do biura. Oczywiscie panie nas obslugujace musialy najpierw zjesc sniadanie. Pozniej bardzo wolno zaczely nas obslugiwac. Tylko jednemu udalo sie dostac karte stalego pobytu. Moja juz byla przygotowana do druku i niestety zabraklo daty wydania pierwszego stalego pobytu, po ktory pani poszla do sasiedniego pokoju. Wrocila i miala juz drukowac, i wtedy Internet zniknal w calym budynku. Godzine czekalismy daremnie. Grupa odpowiedzialna za naprawe szybko sie zjawila i mocno sie meczyla ze znalezieniem problemu. Po dwoch godzinach poproszona nas o przyjscie o godzinie 14tej. Przed wyjsciem z budynku poprosilem jedna z pan obslugujacych o zadzwonienie do mnie gdyby wczesniej udalo sie Internet naprawic.
Udalismy sie z kolega na obiad. W polowie obiadu byl telefon, ze juz wszystko dziala. Szybko wrocilismy do biura. Kilka osob juz weszlo na moje miejsce. Ale ze wzgledu na moj seminar biblijny jedna z pan szybko zaczela mi pomagac. Lecz ciagle sie cos zacinalo. W tym samym czasie druga pani obsluzyla dwa malzenstwa. Wtedy zapytalem, czy moze gdybym sie ozenil to moja karta szybciej by wyszla z druku. Panie sie tylko serdecznie rozesmialy i dalej probowaly. Po kolejnych 5 minutach na szczescie moja karta byla gotowa. Tyle czlowiek musi sie napocic, zeby dostac pozwolenie na pomaganie innym ludziom.

Czy to sen, czy prawda?

3/21/2020

w okularach ksiądz co wszystko zapomina

Jeden z naszych ojcow kilka lat temu mial wylew i od tego czasu bardzo duzo rzeczy zapomina. Zreszta i przed wylewem nie mial najlepszej pamieci. Czesto gdzies cos zostawial, albo zapominal cos zrobic. Klucze od domu wiele razy zostawial w biurze, ale klucze od biura dla odmiany w domu. Byl na jakims waznym spotkaniu i dopiero wtedy przypomnial, ze jakichs dokumentow tam nie przywiozl, albo o kims zapomnial, ze mial z nim pojechac na to spotkanie. Ostatnio w nocy mu sie przysnilo, ze swoj samochod zostawil na zewnatrz zaparkowany, gdzie bardzo latwo zlodzieje mogli ukrasc. Przebudzil sie w nocy i szybko pobiegl na zewnatrz, zeby zobaczyc czy tam jeszcze stoi. Niestety samochodu juz nie bylo. Na wszelki wypadek poszedl tez do naszego garazu, aby sprawdzic czy tam przypadkiem nie stoi. I rzeczywiscie byl w garazu, bo on tam go po poludniu zaparkowal tylko o tym zapomnial. Wtedy bardzo sie ucieszyl, ze to byl tylko sen.

Prawda nie istnieje, czy mocno boli

2/23/2020

Dawno temu w wielu krajach tradycja rodzinna, czy szczepowa byla bardzo mocna. I bardzo trudno bylo cos zmienic, bylo to prawie nie mozliwe. Ktokolwiek lamal tradycje mial wielkie problemy z calym szczepem i rodzina. Niekiedy byl wyklety z rodziny. Musial mieszkac gdzies bardzo daleko i nie mial wstepu do swojego szczepu. Ostatnie dziesieciolecie, era komputerow, internetu zmienila calkowicie spojrzenie na tradycje. Mlodzi ludzie wola swiat pelen swobody. Nie chca, zeby zadna tradycja paralizowala ich zycie. Pewne wierzenia tradycyjne poprostu ignoruja. Inne sprzyjajace ich zyciu pozostawiaja. Do takich nalezy publiczne przyznawanie sie do prawdy przez mezczyzne. A to oczywiscie zaczyna sie od chlopakow.
Bylem z dwoma chlopakami na rybach, jeden lowil ryby ze mna a drugi nosil zlowione ryby i trzymal je w wodzie. Poszedlem nieco dalej od nich wtedy ten lowiacy chlopak zachaczyl blacha za stare w wodzie drzewo, ktore ja wczesniej tam widzialem. Po pewnym czasie podszedl do mnie i mi powiedzial, ze krokodyl mu sie uczepil i odgryzl blache. Tylko sie usmiechnalem. Kilka godzin pozniej zamatal tak zylke w bebenku ze nie potrafil jej odplatac. Przez jakis czas widzilem ze tylko szedl z tylu za mna. Spytalem go czumu przestal lapac ryby? Odpowiedzial ze jest zmeczony. Troche mnie to zdziwilo bo byl mocno zapalony na rybki. Zapytalem czy wedka w porzadku, odpowiedzial, ze OK. Po jakims czasie ponownie zapytalem czy wedka dziala i patrzylem na niego i na wedke wtedy przyznal sie ze jest maly problem, ale nie on to zrobil tylko jego kolega, ktory tego dnia byl poraz pierwszy i sie uczyl sie lapac na blache. Mowie czemu klamiesz, przyznaj sie to cie wyjdzie na lepsze. Mial smutna mine, ale czy cos z mojej nauki mu pozostanie to czas pokaze. Bo tak sie zachowuje jako chlopak to kiedy stanie sie mezczyzna to dopiero nabierze doswiadczenia w oszukiwaniu.

a

Ciekawa odpowiedzialność

2/17/2020

przeciąganie liny z podstępem

Wsrod naszych ksiezy i siostr tak miejscowych jak i misjonarzy z innych kontynentow mamy takich, ktorzy sa odpowiedzialni na swoj sposob. Mobilizuja sie do pracy pastoralnej i sa odpowiedzialnitak jak im to odpowiada. Jak kogos zaprosic na spotkanie pastoralne to normalnie nie uczestniczy. Dlatego trzeba uzywac roznych podstepow. Mialem ksiedza diecezjalnego miejscowego, mojego dobrego przyjaciela, ktory unikal naszych spotkan powolaniowych. Pewnego dnia kiedy w naszym domu byli juz wszyscy obecni na naszym spotkaniu, oczywiscie oprocz niego wowczas zadzwonilem do niego i mu powiedzialem, ze czuje sie bardzo zle i potrzebuje pomocy. Za kilka minut sie zjawil. Byl bardzo zaskoczony, ze byla obecna cala nasza grupa. Wtedy mu delikatnie wyjasnilem ze tak naprawde to nie czuje sie az tak zle, ale chcielismy zebys przybyl na nasze spotkanie. Wszyscy zaczeli sie serdecznie smiac wraz z nim. I zostal na naszym spotkaniu. Tylko go prosilem, jak nastepnym razem bede naprawde umierajacy, zeby nie myslal ze to kolejny podstep tylko jako moj przyjaciel przybyl z pomoca. W jego oczach widzialem duze zwatpienie.
Kilka dni temu mielismy gosci z Zimbabwe, naszych misjonarzy. Po Mszy bylo wspolne sniadanie. Wszyscy ladnie spotkalismy sie przy drugim stole po stole Eucharystycznym za wyjatkim jednego Ojca z Indonezji, ktory cos musialkoniecznie przygotowywac na kompoterze. Zreszta nie byl to pierwszy raz. Wowczas przyszedl mi pewien pomysl. Zapukalem do jego drzi i przez drzwi mu powiedzialem, ze ks. Biskup jest przy telefonie. Bardzo szybko wyszedl ze swojego pokoju do telefonu. Byl wielce zaskoczony, ze telefon byl odlozony. Szybko zapytal a przy ktorym telefonie? Wtedy mu wskazalem miejsce przy stole. Dlugo nie mogl sie powstrzymac od smiechu i szybko dolaczyl do naszego grona. Ile roznych podstepow ktos musi wymyslec, aby kogos innego zmobilizowac do pracy?

Nietypowe rugby

2/4/2020

mieszana drużyna rugby

Ludzie wymyslaja I przeinaczaja rozne gry po to, aby miec niezla zabawe I duzo radosci. Pamietam kiedys wpadlem na pomysl, aby w basenie gdzie gralismy pilka wodna zdobywac gole pod woda. Trzeba bylo dotknac pilka do pewnego oznaczonego punktu pod woda. Nie bylo to latwe, bo druzyna broniaca sie ostro zakrywala ten punkt. Gralismy dwoch na dwoch. Z moim kolega z druzyny wpadlismy na pomysl, ze najpierw bedziemy z lekka podtapiac naszych przeciwnikow to pozniej bedzie latwiej wcisnac pilke pomiedzy nimi. I to dzialalo do czasu az inni zaczeli stosowac taka sama taktyke. Na szczescie byla to ostatnia druzyna z ktora gralismy w finale i my mielismy juz lepsze doswiadczenie w podtapianiu niz oni. I zostalismy mistrzami Zambii w zdobywaniu goli pod woda. Nie tyle liczylo sie mistrzostwo co fantastyczna zabawa. Szczegolnie dla nas i nas ogladajacych, moze mniej dla podtapianych.
Normalne rugby jest znane na calym swiecie. W jednych krajach bardziej, w innych mniej. W Zambii wiekszosc ludzi woli grac w pilke nozna niz w rugby, a tym bardziej ze ta gra zostala przejeta od Brytyjczkow. Narodowa druzyna Zambii w ragby nie ma za wielkich wynikow. Z tej czy tez innej przyczyny to normalne ragby zostalo przerobione na tzw. „garamodze”, czyli swobodne interpretowanie rugby. Pilka jest taka sama jak w rugby, zas zasady mocno zmienione. W garamodzy nie wolno kopac pilki, mozna ja podawac w roznych kierunkach, rowniez zawodnikow mozna sciskac, przewracac, popychac, ciagnac, dusic z lekka, i lapac gdzie sie da. I ta ostatnia zasada chyba bardzo wszystkim oficerom sie podoba kiedy mamy swoj dzien sportu w kazda srode i po rozgrzewce nastepuje prawdziwa garamodza. Gramy razem kobiety i mezczyzni oficerowie. Wtedy jest okazja, zeby sie wzajemnie posciskac poblicznie w ciagu dnia, bo poza garamodza to tylko noca mozna to robic i nie z kazdym. Jest przy tym duzo smiechu i szalonej zabawy. Jestem jedynym bialym oficerem-kapleanem, ktory z nimi gra w garamodza. Sily mi nie brakuje, predkosci tez, chociaz powoli ubywa, ale lubie ta szalona zabawe. Zazwyczaj wszyscy sie smieja poza tymi co zostaja mocniej poturbowani. Z jednej strony jako jedyny bialy chce wypasc jak najlepiej, a z drugiej kazdy i kazda chcialaby mnie zatrzymac, albo przytrzymac. Kiedy robia to kobietki to jest wiecej radosci i latwiej sie wyrwac, albo udawac, ze sie wyrywa z pilka.
Kilka dni temu byl kolejny mecz garamodzy. Nasza druzyna byla dosc silna i miala duze prowadzenie. Nie mogli nas zatrzymac w zdobywani punktow. Kiedy bieglem z pilka potezny Murzynek rzucil sie na mnie i dlugo trwalo wzajemne wyrywanie pilki. W tym samym czasie obie druzyny na nas napieraly. W pewnym momencie poczulem, ze ktos przyczepil sie do mojej nogi i ciagle ja podrywa do gory. Latwo zauwazylem, ze to byl facet-oficer. Jakos to znosilem ciagle walczac o pilke, ale kiedy zaczal pociagac moje spodenki to tego bylo juz za duzo i goscia ostro popchnalem mowiac w jezyku miejscowym: „nshi li umukashana..” (czy nie widzisz ze nie jestem kobieta). Wszyscy dlugo sie z tego smieli. A jeszcze dluzej po meczu gdy zaczelismy gadac na ten temat. Coz to jest garamodza, tego nasze zasady nie zabraniaja.

Jak zdobyć czyjąś uwagę

1/28/2020

Organizujemy tutaj rozne spotkania i wyklady na temat Pisma Swietego. Nie zawsze udaje sie zorganizowac takie spotkanie wewnatrz budynku w jakiejs Sali. Najczesciej sa one organizowane na zewnatrz, gdzies pod drzewem czy pod jakims dachem, aby sie schronic od slonca. Wtedy wiadomo, ze duzo rzeczy dzieje sie dookola nas, rozni ludzie przechodza, jedni spiewaja, inni mowia cos zabawnego i cala uwaga bardzo latwo jest rozproszona. Poza tym nie tak latwo miec kogos bardzo skoncentrowanego przez kilka godzin. W wiezieniu, czy poprawczaku dochodzi jeszcze jeden element pustego zoladka. Chociaz Pismo Swiete mowi, ze nie samym chlebem zyje czlowiek to jednak glodny zoladek tez ma swoja sile.
Przed Swietami Bozego Narodzenia pojechalismy z grupa biblijna do poprawczaka. Kupilem duzo malych buleczek dokladnie wyliczajac na wszystkich. W tym czasie bylo ich 178. Jednak tego dnia czesc miala inne obowiazkowe zajecia i nie mogla przyjsc na nasze zajecia. Jedni poszli do szkoly, inni musieli isc na zajecia praktyczne ze spawania itp. Oni mieli tylko regularne posilki, ktore nie zawsze byly regularne.
Pozostale buleczki polozylem na stole, gdzie lezaly rowniez Biblie i inne ksiazki biblijne, ktore dla nich prezentowalismy. Szybko zauwazylem, ze wzrok wszystkich byl skocentrowany nie na Biblii tylko na buleczkach. Postanowilem to skrupulatnie wykorzystac. I im powiedzialem, ze w czasie wykladow od czasu do czasu beda pytania na temat Biblii, a szczegolnie materialu im przedstawianego. Wszyscy jeszcze bardziej skoncentrowali sie na naszych wykladach. Koncentracja byla super. Kiedy padalo pytanie to odrazu prawie wszyscy mieli rece w gorze, bo jezeli ktos nawet nie wiedzial to zgadywal i czasami mu sie udawalo. Smieszniej bylo gdy zapytany z podniesiona reka prosil o powtorzenie pytania. Takiej opcji nie bylo i to wywolywalo glosna salwe smiechu. Nie zawsze odpowiedz byla pelna, wtedy dzielilismy buleczki na polowe. Za chwile druga polowka trafiala do kogos innego wtedy poprzednik oastro mierzyl go swoim wzrokiem, bo powinna ona trafic do niego.
Pod koniec dnia prawie wszystkie buleczki byly zjedzone. Rowniez my jako wykladowcy staralismy sie, aby one pozostaly do konca wykladow, aby nie stracic ich tak cennej uwagi. Tego dnia ktos mogl zmienic slowa Pisma Swietego i powiedziec: „niektorzy zyja buleczkami i Slowem Bozym”.

Latwo tutaj można ludzi naciągnąć na różne historie

12/15/2019

Nasze zycie jest pelne roznych przezyc i niespodzianek. Jedne sa bardzo mile inne mnie przyjemne. Czy nam sie to podoba, czy tez nie idziemy z tym przez zycie. Miesiac temu jak zwykle w srode popoludniu gralismy w „garamodza”, czyli przerobiony afrykanski rugby. Graly tam kobiety i mezczyzni oficerowie i ja jedyny bialy. Gra byla twarda i zacieta. Pare razy przewrocilem sie na twarz i myslalem ze cos zadrapalem. Rozne wypryski pojawily sie na twarzy. Troche zdziwilem sie, bo gdy rano golilem sie to ich nie bylo, a okolo poludnie nagle skads sie pojawily. Nic sie tym nie przjmowalem bo i tak wiedzialem ze one szybko sie zagoja. Jednak one w coraz szybszy sposob sie rozprzestrzenialy. Nie podobalo sie mi taka sytuacja, a tym bardziej ze na jednej ranie znalazem malutkiego robaczka. Musialem pojsc do lekarza. Lekarz stwierdzil ze niebezpieczne zakazenie sie rozprzestrzenilo. Dal mocne leki. Nawet tak mocne, ze nie pozwolil mi jechac samochodem dluzej niz 15 minut. I rzeczywiscie po krotkim czasie bylem usypiajacy. Na szczescie leki wstrzymaly rozchodzenie sie zakazenia. Ale i tak moja twarz byla juz podobna do terorysty. Wiec wszedzie ludzie mnie pytali co sie stalo. W wiezieniu uwazali, ze to po meczu garamodza. Tak jak ja wczesniej myslalem. W innych miejscach wymyslaem historie na poczekaniu i co ciekawe ludzie bardzo latwo w to wierzyli i mi wspolczuli.
Najpierw powiedzialem, ze zla kobietke wybralem do pocalowania i mnie podrapala. Oni wtedy mi mowia: o bardzo wspolczujemy, niektore kobiety sa nieobliczalne itd. Wtedy probowalem sprostowac, ze to zarty, ale nikt tego nie sluchal. Kobieta podrapala i koniec.
Innym razem policja zatrzymala mnie na drodze do regularnej kontroli i odrazu pytaja co sie stalo, bo mnie znali. Powiedzialem, ze zlodzieje mnie napadli i z nimi walczylem.Wszystko uratowalem, lecz pamiatka zostala na twarzy. Odrazu chcieli wszczac sledztwo, aby mi pomoc. Zaczalem sie smiac z ich powagi. Lecz oni dopiero po pewnym czasie uwierzyli, ze to byl tylko zart.
Jeszcze innym powiedzialem, ze zlapalem AIDS i teraz wychodzi na zewnatrz wiec podejrzewam, ze pojdzie dalej. Oczywiscie mocno mi wspolczuli i pocieszali jak tylko mogli. Zadne slowa o zartowaniu do nich nie docieraly, AIDS i niema innej mozliwosci.
Teraz na szczescie wszystko sie zagoilo i wszystkie historie rowniez w krotkim czasie znikna. Jedni znaja sie na zartach i to im uprzyjemnie zycie. Inni wszystko biora bardziej niz powaznie i sie z tym mecza. A przy tym innych rowniez zameczaja. Ci co mnie znaja to razem ze mna sie smieja, a ci co robia ze mnie bardzo powaznego czlowieka potrzebuja duzo czasu, aby odkryc moja prawdziwa twarz.

Czy to Pan, czy Pani

12/9/2019

Jak poznajemy ludzi, a jeszcze bardziej jak poznajemy czy to mezczyzna, czy tez kobieta? W dzisiejszych czasach nie jest to zawsze takie oczywiste, a szczegolnie gdy niektorzy zmieniaja swoja meskosc na kobiecosc albo tez odwrotnie. Inni naturalnie rodza sie z pewnymi cechami zenskimi chociaz sa mezczyznami. Moze to byc sposob chodzenia, glos kobiecy, niezykla delikatnosc i wiele innych oznak zewnetrznych. Niektorym to przeszkadza, a inni tym sie bawia. Bo czasami taki facet-kobieta potrafi dokladnie rozbawic nawet najbardziej powazne towarzystwo.
W naszej diecezji od kilku lat mamy takich dwoch miejscowych ksiezy, ktorzy sa bardzo delikatni i maja glos nizwykle kobiecy. Gdy ich nie widzimy a tylko slyszymy to mozemy myslec, ze mamy doczynienie z kobietami, albo siostrami zakonnymi. Na cale szczescie oni sa tego bardzo dobrze swiadomi i tym sie wcale nie przejmuja. To pomaga im w normalnym funkcjonawaniu. Tak sie akurat zlozylo, ze dwoch z nich nalezy do naszej diecezjalnej grupy powolaniowej. Spotykamy sie kilka razy w miesiacu, czasami mamy jakies programy w szkolach lub parafiach. Nie ma problemu gdy spotykamy sie bezposrednio. Nieco zabawniej to wyglada gdy rozmawiamy przez telefon nie widzac sie nawzajem. Wowczas mamy odczucie ze rozmawiamy z kobieta przez telefon.
Kilka miesiecy temu pojechalem odwiedzic jednego z nich w jego parafii. On w tym czasie gdzies wyjechal. Zadzwonilem i umowilismy sie u nas w domu na spotkanie. Spoznal sie ponad godzine, wiec zadzwonlem pytajac gdzie jest. Wiedzialem dobrze, ze pojechal odwiedzic jakas rodzine. W telefonie odezwal sie glos kobiecy. Myslalem, ze to wlascicielka domu. Powiedzilem jej zeby dala telefon wlasnie dla tego ksiedza jezeli tam jest, bo byc moze ona odpowiedziala na jego telefon. Wtedy on mi powtorzyl kilkakrotnie: „nie ojcze to ja jestem a nie zadna kobieta i za kilka minut przyjade do ciebie”. Nie moglem uwierzyc az do czasu kiedy on rzeczywiscie przyjechal do mnie. Cos niesamowitego.
Pewnego dnia ten sam ksiadz mial Msze w radiu. Niektorzy wlaczyli radio kiedy bylo juz kazanie. I zaczeli sie zastanawiac dlaczego kobieta mowi kazanie na Mszy w niedziele. Jakos to zaakceptowali, ale gdy ta sama kobieta zaczela odprawiac Msze Swieta to nie mogli sie z tym pogodzic. Dziwili sie kiedy w naszym kosciele kobiety zaczely odprawiac Msze Swieta. Dopiro na koniec Mszy Swietej podczas ogloszen wszystko sie wyjasnilo, ze to byl ksiadz katolicki z takim pieknym niewiescim glosikiem.
Tydzien temu mielismy piknic naszej grupy powolaniowej. Ten ksiadz z niewiescimym glosem mowil, ze sie nieco spozni, bo akurat odwiedzila go jego rodzona siostra, ktora jest rowniez siostra zakonna. Chcielismy koniecznie ja poznac, a szcegolnie jej glos. Bo byc moze cos tam rodzicom sie pomieszal i glosy zostaly zamienione. Kiedy pojawili sie razem na naszym pikniku, to bylo bardzo duzo radosci. I ku naszemu zdziwieniu oboje mieli podobne glosy, ze kiedy mowili to nie bylo wiadomo kto kiedy mowi. Tylko widzac ich twarze i otwierajace sie usta moglismy byc pewni, ze teraz mowi ksiadz, a innym razem siostra zakonna. Bardzo ciekawa przezycie. W naszej grupie mamy inna siostre zakonna, ktora ma niezwykle meski glos. Ona powiedzila temu ksiedzy z niewiescim glosem, ze oni poprostu sie zamienili glosami. On tylko serdecznie sie z tego smial. I cale szczescie, ze sie tym nie przejmuja. Bo czy jakas mutacja moze cos tutaj zmienic? Bog tak akurat to ulozyl i tez sie pewnie do nas usmiecha kiedy my mamy z tym problem.

Extremalna grzeczność

11/24/2019

Werbiści w Zambii, w albie ten najbardziej grzeczny :)

“Ktos kiedys powiedzial, ze glaskaniem kota pod wlos przez dlugi czas mozna go na smierc zaglaskac”. Chyba cos w tym jest. Bo kiedy spotkamy sie z ludzmi, ktorzy chca byc nadzwyczaj dla nas grzeczni, to oni poprostu nas zameczaja. I czasami chcialoby sie powiedziec: ty daj mi w koncu swiety spokoj. Kazdy czlowiek chce byc swobodny i miec mozliwosci wlasnego wyboru. Niektorzy ludzie maja tendencje wyrazania swojej grzecznsci az do przesady.
Pamietam kilka uroczystosci weselnych gdzie ktos z gosci, a szczegolnie z bliskiej rodziny pana, czy pani mlodej chcial byc nadzwyczaj dla mnie goscinny. Chcialby, abym zjadl niemalze wszystko. Inni przysiadali sie do mnie i wlasnie wtedy kiedy ja chcialem tanczyc, czy z kogos innego pozdrowic, oni mieli tysiace pytan i okazywali mi szalona troske jakby tylko ja bylem na weselu. Zapominali rowniez o tym, ze pani i pan mlody byli tam w tym dniu najwazniejsi.
Ktos inny zaczyna wchodzic w zycie dorosle poprzez uczenie sie nadzwyczajnych skrajnosci. Wiele lat temu naszych sasiadow corka wychowana na wsi poszla do szkoly do miasta. Tam bardzo szybko poznawala rozne zwroty okazywania zyczliwosci. Gdy po roku przyjechala na wakacje to rodzice poprostu nie mogli sie nadziwic jej grzecznosci. Ciagle mowila przepraszam, prosze czy dziekuje. Pewnego dnia jej tato zauwazyl, ze przez przypadek uderzyla czyms w krowe i natychmiast wyrwalo sie jej slowo przepraszam. Czy innego dnia wielokrotnie mowila prosze do pieska. Takie sytacje mozna rowniez dzisiaj zobaczyc na naszych ulicach i w parkach.
Obecnie mieszkam w Zambii ze wspolbratem, ktory pochodzi z Indonezji i stara sie byc nadwyraz grzeczny. Czesto rozbawia albo irytuje mnie swoja grzecznoscia. Za kazdym razem gdy skads wracam natychmiast pada slowo „welcome” – witam. Kiedy wracam po tygodniu, czy kilku dniach to wowoczas brzmi to raczej normalnie, lecz gdy po godzinie czy kilku minutach wchodza do domu i slysze witam to mnie nieco irytuje jego nadzwyczajna grzecznosc. Wczoraj wszedlem do ubikacji gdzie on takze zalatwial swoj biznes i rowniez powiedzial do mnie: witam w ubikacji. Niekiedy on przygotowuje posilek, niewiele jest rzeczy na stole, a on tak zacheca swoimi „welcome” jakby stol byl przygotowany conajmniej na male wesele.
Rowniez pozdrawia on kazdego z nas przy kazdej okazji. Tworzy przy tym wlasne pozdrowienia. Gdyby je tak spisac to pewnie powstalaby mala ksiazka. Coz taka jego natura, gdzis sie tego nauczyl i teraz z tym idzie przez zycie. Jedni to lubia, innych to moze irytowac. Jedno jest pewne, ze latwiej zyje sie z czlowiekiem extremalnie grzecznym niz z jakims bardziej lub mniej hamowatym, czy pochodzacym z dzikiej kultury gdzie zadne pozdrowienie nie istnieje. Nie zawsze jednak mamy wybor z kim chcielibysmy zyc, czy mieszkac.

Stygma i co dalej?

11/6/2019

Jak ja traktuje kogos i jak chcialbym byc traktowany? Wydaje sie ze to powinno byc rownoznaczne. Jezus powiedzial: „co chcielibyscie, aby ludzie wam czynili, wy im najpierw to czyncie”. To jest zlota zasada chrzecijanskiego postepowania.
Zycie jednak czasami potrafi byc dosc brutalne i duzo ludzi cierpi niewinnie, poprostu dlatego, ze sa wlasnie takiej narodowosci, czy pochodza z tego wlasnie szczepu, czy dlatego, ze akurat znalezli sie w takiej sytuacji. Nic na to nie moga poradzic, ze inni ich przypieczetowali, dostali taka wlasnie stygme za winy innych i tego latwo sie nie pozbeda chocby nawet byli bardziej niz swieci.
Co to jest „stygma”? Byc moze ktos to nazwie inaczej. Mowiac prostym jezykiem jest to nalozenie na kogos zlego imienia i wyrobienia jemu zlej opinii poprostu dlatego, ze jest tej a nie innej narodowosci, albo ze znalazl sie w takiej a nie inej sytuacji.
Kiedy jeden kraj napada na drugi to wcale nie znaczy, ze wszyscy obywatele tego kraju sa barbarzyncami. Niestety tak zazwyczaj bywa. Tak bylo w przeszlosci i jest obecnie. Ludzie sa tylko ludzmi i latwo patrza na inna osobe przez pryzmat „stygmatu”.
Bialy czlowiek w Afryce zawsze pozostanie bialym, chocby nie wiadomo co robil, czy sie nawet przemalowal. Podobnie Czarny czlowiek w typowo bialej czesci Europy (nie kolorowej) zawsze pozostanie czarnym i ludzie beda dawac mu znac o tym, gdyby przypadkowo zapomnial.
Jestem juz w Afryce ponad trzydziesci lat. Kiedy jestem z ludzmi ktorzy dobrze mnie znaja to czasami nawet zapominam, ze jestem jedynym bialym wsrod nich. Gdy tylko pojawie sie w otoczeniu ludzi, ktorzy mnie nie znaja to szybko dadza mi do zrozumienia, ze do nich nie naleze, jestem inny i moj swiat jest gdzies indziej. Tak, urodzilem sie bialy i bialym umre. Ktos sie urodzil czarnym, czy kolorowym i takim pozostanie do konca zycia. Zadne kremy na nic sie nie przydadza.
Ludzie tutejsi patrza na bialego i odrazu maja o nim uksztaltowany obraz: ten bialy tego nie zna, nie rozumie naszej kultury, nie je naszego jedzenia, on inaczej mysli, nawet inaczej chodzi (bardziej pochylony) nie lubi nas i naszego jezyka, pewnie robi jakis biznes na nas i wiele innych podobnych opinii maja o bialym czlowieku.
Od lat mieszka tutaj i pracuje bardzo duzo Hindusow. Oni trzymaja sie bardzo mocno razem, maja swoje grupy i klany. Wspomagaja swoje iteresy. Nawet siostry bezhabitowe i ksieza z Indii bez koloratki, czy sutanny sa brani za biznesmenow. Na nic sie zdaje ich tlumaczenie, ze sa mijonarzami. „Ty jestes z Indii, wiec jestes biznesmenem, nie oszukuj nas, my was znamy”.
Polacy dlugimi latami po drugiej wojnie swiatowej mieli nie najlepsza opinie o Niemcach. Kazdy Niemiec to byly nasz najezdzca. Zreszta do dzisiaj w pewnych srodowiskach i pewni ludzie trzymaja sie z daleka od Niemcow i maja swoja opinie o nich wyrobiona. Ktos mowi: „Niemiec dla mnie zawsze pozostanie Niemcem, nic na to nie poradze za duzo ja i moja rodzina od nich wycierpiala”. Ktos niedawno powiedzial, ze dawniej Niemcy wykorzystywali nas poprzez agresje, a teraz robia to samo w bialych rekawiczkach i w bialy dzien, udajac ze nam pomagaja”.
W niektorych srodowiskach jest utarta opinia o Polakach, ze dosc duzo pija alkoholu. Mialem juz sporo sytuacji, gdzie w miesznym towarzystwie nie pilem alkoholu. Wowczas wielokrotnie zdawano mi pytanie, czy ja naprawde jestem z Polski, bo nie pasuje im na Polaka. Wszystkich Polakow jakich spotkali do tej pory to tylko takich co pili bardzo duzo.
Niedawno powrocil do nas Indonezyjczyk, ktory spedzil kilka tygodni w Polsce. A w miedzyczasie przyjechala do nas nowa Siostra misjonarka z Polski. Pewnego dnia spotkali sie w naszym domu. Przedstawilem ich sobie i poszedlem zrobic kawe. Kiedy powrocilem zobaczylem Indonezyjczyka glosno sie smiejacego i Polke mocno zaklopotana. Pytam o co chodzi, co sie stalo. Na to Inonezyjczyk powtornie powiedzial: „ta siostra mowi, ze jest z Polski, a ja jej nie wierze, bo wszystkie kobiety jakie spotkalem w Polsce byly bardzo piekne, a jej czegos brakuje”. Ktos by powiedzial, ze „byl szczery do bolu”. W krotkim czasie wyrobil sobie taka opinie o Polkach. I tu nagle cos mu nie pasowalo.
Bardzo latwo jest przyjac jakas opinie o pewnych ludziach i nia zyc na codzien. Latwo sie mowi: „oni wszyscy tacy sami”. Kilka tygodni temu pewien nasz misjonarz z Indii mocno mi deptal po odciskach i to bez wiekszego powodu. Mialem go serdecznie dosc. I powoli rodzila sie we mnie niechec do wszystkich Hinusow. Na szczesci na czas sie opamietalem i przypomnialem sobie o Hindusach, moich bardzo dobrych znajomych i przyjaciolach. Z tamtym Hindusem powoli sprawy sie ulozyly. A juz mialem wielka pokuse stygmatyzowania wszystkich Hindusow.
W podobnej sytacji sa nasi wiezniowie. Mysle, ze nie tylko tutaj, ale w roznych miejscach na swiecie byli wiezniowie sa mocno opieczetowani i nie jest im latwo odnalezc sie w nowym srodowisku. Ludzie boja sie ich i maja o nich wyrobiona opinie: „to sa zlodzieje”, „takiemu nie mozesz zaufac”, „z taka nie zostawisz malego dziecka”, „on juz nigdy sie nie zmieni”. „Stygma” bedzie szla z nimi przez cale zycie. Jak najszybciej chcieliby zapomniec o tym zyciu za kratkami lecz inni od czsu do czasu beda o tym przypominac. Nie latwo im bedzie znalezc jakas dobra prace, albo tez znalezc ludzi, ktorzy im w pelni na nowo zaufaja. Na to zaufanie beda musieli ciezko pracowac. Niekiedy nawet ciezka praca moze przerodzic sie w gorzkie owoce.
Kilka dni temu siedzialem razem z innymi wiezniami w celi. Dzielilem sie z nimi Ewangelia. Pojawil sie temat ‘stygmy” i pytanie jak ja pokonac. Nie mielismy jednoznacznej odpowiedzi. Natomiast wszystkim wiezniom bylo wiadomo, ze po wyjsciu na wolnosc nie beda mieli latwego zycia. „Stygma” pojdzie za nimi. Pod koniec spotkania jeden z wiezniow powiedzial, ze jego klega kilka miesiecy temy wyszedl na wolnosc. Znalazl dobra prace ogrodnika. Ciezko pracowal przez trzy miesiace, wlasciciel byl bardzo zadwolony. Pewnego dnia jakis znajomy wlasciciela byl przejazdem u niego i rozpoznal go, jako bylego wieznia. Prawopodobnie zapytal wlasciciela, czy on nie boi sie zatrudniac bylego wieznia. Ogrodnik szybko to wyczul i zauwazyl wielkie zaskoczenie na twarzy wlasciciela. Na potwierdzenie swojego odczucia nie musial dlugo czekac. Nastepnego ranka czekalo go niespodzianka. Wlasciciel przywital go z listem pozegnalnym i mala wyprawka. Dal mu mala wyprawke, bo go polubil, ale nie byl w stanie pozbyc sie „stygmy”, ze wszyscy byli wiezniowie to zlodzieje. I co dalej moze zrobic biedny, byly wiezien ze „swoja stygma’?

<<Previous

Archives